Εγκλωβισμένοι στον εγκέφαλό μας

Επιλέγουμε. Συνεχώς επιλέγουμε. Επιλέγουμε πως θα ντυθούμε, τι θα φάμε, πια ταινία θα δούμε, τι θα ψηφίσουμε.

Η επιλογή προϋποθέτει τουλάχιστον δύο δυνατότητες από τις οποίες θα επιλέξουμε τη μία. Πώς όμως θα επιλέξουμε την Α ή Β δυνατότητα; Τι είναι αυτό που μας κάνει να επιλέξουμε το Α και να απορρίψουμε το Β.

Συνήθεις απαντήσεις είναι: «αυτό θέλω, αυτό μου αρέσει» η «αυτό με συμφέρει» η  «αυτό μετράει περισσότερο για μένα» η «αυτό είναι τα σωστό , το δίκαιο κλπ» η «έτσι μου βγαίνει ρε παιδί μου».

Σε όλες τις περιπτώσεις κρύβεται μια σύγκριση. Συγκρίνω την Α και Β δυνατότητα και «θέλω το Α» ή «με συμφέρει το Α» ή «το Α είναι σωστό». Ακόμα και το «έτσι μου βγαίνει ρε παιδί μου» εμπεριέχει τη σύγκριση, γιατί, για να μας «βγαίνει» κάτι, προϋποθέτει ότι υπάρχει και κάτι που δεν μας «βγαίνει». Τι να είναι άραγε αυτό που ο εγκέφαλός μας συγκρίνει και καταλήγει στην Α ή Β επιλογή;

Στον εγκέφαλό μας φθάνουν συνεχώς ερεθίσματα από τις αισθήσεις μας. Τα ερεθίσματα αυτά ενεργοποιούν συγκεκριμένα τμήματα του εγκεφάλου στα οποία η δραστηριότητα των νευρώνων αυξάνεται. Άλλα τμήματα του εγκεφάλου παρακολουθούν αυτές τις δραστηριότητες και ανάλογα με το πόσο μεγάλη είναι η διαφορά, επιλέγουν το Α και όχι το Β ή αντίστροφα.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα ερεθίσματα δεν προέρχονται μόνο από τις αισθήσεις, αλλά και από άλλες δομές του εγκεφάλου, που αντιπροσωπεύουν τη μνήμη, τα διάφορα συναισθήματα και πιθανές ιδιομορφίες του συγκεκριμένου εγκεφάλου.

Επίσης θα πρέπει να σημειωθεί, ότι μερικά ερεθίσματα δεν υπόκεινται στην ίδια επεξεργασία, αλλά ακολουθούν άλλους δρόμους προκειμένου να έχουμε ταχύτατες επιλογές σε περιπτώσεις κινδύνου κλπ.

 Αν λάβουμε υπ’ όψη και το γεγονός ότι οι αισθήσεις μας είναι ατελείς (είτε από τη φύση τους, είτε από δυσλειτουργία λόγω βλάβης, ηλικίας κλπ), καθώς και ότι οι επιλογές μπορεί να είναι περισσότερες από δύο, καταλαβαίνουμε ότι η πολυπλοκότητα αυξάνει.

Τι να είναι λοιπόν αυτό που ο εγκέφαλός μας συγκρίνει και καταλήγει στην Α ή Β επιλογή; Φαίνεται να είναι η δραστηριότητα των νευρώνων που υποστηρίζουν την Α ή Β επιλογή. Μια δραστηριότητα που επηρεάζεται από τα ερεθίσματα, αλλά και από προηγούμενες εμπειρίες που έχουν καταγραφεί στη μνήμη. 

Οι πεποιθήσεις μας και οι απόψεις μας δεν είναι τίποτα άλλο παρά νευρωνικά κυκλώματα, που δημιουργήθηκαν από το περιβάλλον μας  σε κάποια χρονική στιγμή, και των οποίων οι συνδέσεις έχουν ενδυναμωθεί.

Μπορούμε άραγε να δραπετεύσουμε από τον εγκλωβισμό του εγκέφάλου μας; Είναι άραγε σκόπιμο να το κάνουμε;