Λίγο πρίν τη συνταξιοδότηση

Με ρωτούν πως αισθάνομαι εν όψει της συνταξιοδότησής μου. Αναρωτήθηκα με τη σειρά μου: Πώς αισθάνομαι; Αυθόρμητα πετάχτηκε η λέξη «αποδέσμευση». Η αποδέσμευση όμως δεν είναι συναίσθημα. Πήρα λοιπόν τα πράγματα με τη σειρά και προέκυψε το παρακάτω κείμενο.

Συναίσθημα είναι, πρώτα απ’ όλα, κάτι που συμβαίνει στο σώμα μας. Κάποιο ερέθισμα απ’ το περιβάλλον μας, με δίοδο της αισθήσεις μας, πέντε ή και παραπάνω όπως ισχυρίζονται μερικοί, περνάει στο σώμα μας και το σώμα μας αποκρίνεται. Το ίδιο βέβαια μπορεί να συμβεί και σαν συνέπεια των σκέψεων και της φαντασίας μας.

Τάξη και Αταξία

Με τον όρο τάξη οι περισσότεροι άνθρωποι αντιλαμβάνονται καταστάσεις εύκολα κατανοητές, αντιλαμβάνονται μια κανονικότητα, αντιλαμβάνονται μια διάταξη στο χώρο ή εξελίξεις στο χρόνο, που δεν αποκλίνουν από το γνωστό, το συνηθισμένο, το κοινώς αποδεκτό. Ένας χώρος στον οποίο τα τραπέζια είναι ανάποδα, βιβλία βρίσκονται στο νεροχύτη και πιάτα στα ράφια της βιβλιοθήκης βρίσκεται σε αταξία. Μια σχολική τάξη που όλοι οι μαθητές μιλάνε και πειράζουν ο ένας τον άλλο βρίσκεται σε αταξία.

Περί τύχης

 

«Είχα την τύχη να …..» μια έκφραση που υπονοεί συμβάντα με θετικό πρόσημο, συμβάντα ή διαδικασίες ευχάριστες και καλοδεχούμενες. Η έκφραση «Είχα την ατυχία να ….» είναι το αντίθετό της. Σ’ αυτές της εκφράσεις η έννοια της τύχης είναι συνώνυμη με την έννοια της μοίρας, της ειμαρμένης.

Υπάρχει όμως και η έκφραση: «από τύχη πέτυχε το σχέδιό σου» ή «από τύχη πέρασες τις εξετάσεις». Σ’ αυτή τη περίπτωση η τύχη εμφανίζεται σαν ένα συμβάν ή μια διαδικασία απρόβλεπτη.

Κατοπτρικοί νευρώνες και εμπειρία

 

Η εμπειρία αποκτάται με τη συμμετοχή των αισθήσεων. Για την οικονομία του άρθρου, σχετικά με τους κατοπτρικούς νευρώνες σας παραπέμπω σ’ αυτό το σύντομο βίντεο των 7:43 λεπτών. Το ερώτημα πάνω στο οποίο στοχάζομαι είναι: σε τι βαθμό μπορούμε να προσεγγίσουμε την εμπειρία των άλλων;

Ένα μέρος των νευρώνων που ενεργοποιούνται όταν κάνουμε μια κίνηση, ενεργοποιείται και όταν παρακολουθούμε κάποιον άλλο να κάνει την ίδια κίνηση. Οι νευρώνες αυτοί ονομάστηκαν κατοπτρικοί νευρώνες, και συμμετέχουν όχι μόνο στην κίνηση αλλά και στην παρατήρηση και κατανόηση του συναισθήματος. Έτσι κατανοούμε τους άλλους και βιώνουμε το πώς αισθάνεται ο άλλος. Πρόκειται για τη λειτουργία της ενσυναίσθησης.