Το βλέπω αλλά τι να κάνω;

Αφορμή για το σημερινό δημοσίευμα είναι ένα ρηξικέλευθο άρθρο που μπορείτε να διαβάσετε εδώ. Είναι ένα μακροσκελές άρθρο σχετικά με την παραίτηση ενός αναπληρωτή καθηγητή σε ΕΠΑΛ. Ο καθηγητής περιγράφει μία απαράδεκτη  κατάσταση σε ένα ΕΠΑΛ που κλήθηκε να διδάξει, και η οποία των οδήγησε σε παραίτηση. Σε μια παραίτηση που όπως γράφει ο ίδιος:

«Για μένα η παραίτηση είναι μία καταστροφή, τόσο από πλευράς σταδιοδρομίας όσο και οικονομικά. Για δύο χρόνια τιμωρούμαι μένοντας εκτός σχολείων. Ο αναπληρωτής που παραιτείται δεν δικαιούται ούτε επίδομα ανεργίας. Μένω για δύο χρόνια εκτός
μοριοδότησης. Το σημαντικότερο είναι ότι απομακρύνομαι από ένα λειτούργημα που αγαπώ.»

 

και παρακάτω

«Αυτά που περιγράφω στο συγκεκριμένο τμήμα τα βιώνουν όλοι οι συνάδελφοι, αν και σε μένα μπορεί να υπερέβαλαν επειδή είμαι καινούριος, ψηλός και κυρίως επειδή έδειξα «ευθαρσώς» τη πρόθεση μου να κάνω μάθημα. Όμως οι εκφοβισμοί, η ταπείνωση και ο
εξευτελισμός είναι καθημερινότητα για όλους τους εκπαιδευτικούς εκεί μέσα. Όρια δεν υπάρχουν και μάθημα δε γίνεται ποτέ σε συγκεκριμένα τμήματα. Στη πραγματικά φιλική παρότρυνση κάποιων συναδέλφων αλλά και του διευθυντή εκπαιδευτικών θεμάτων, για «υπομονή» με την αιτιολόγηση πως αυτά είναι «σημεία των καιρών και της κοινωνίας» πως «ΕΠΑΛ είμαστε» πως «έτσι είναι όλα τα ΕΠΑΛ στην Ελλάδα» δεν συμφωνώ. Το ότι είναι μια συνήθης κατάσταση δε σημαίνει πως είναι μια φυσιολογική κατάσταση και σίγουρα δεν μπορεί να είναι αποδεκτή.»

Δεν θέλω να θίξω τα προβλήματα της παιδείας, αλλά να επισημάνω ένα άλλο θέμα. Ο συγκεκριμένος καθηγητής δέχθηκε τις συνέπειες της καταγγελία του. Μπορεί βέβαια να έχει εξασφαλισμένο εισόδημα από άλλες πηγές, οπότε οι συνέπειες δεν θα είναι τόσο επώδυνες, όσο αν οικονομικά στηριζόταν στο μισθό του. Μπορεί να έχει ανεπτυγμένο αίσθημα ευθύνης, μπορεί…μπορεί…μπορεί… Ανεξάρτητα όμως από όλα τα μπορεί, για τον ίδιο είναι μια επώδυνη κατάσταση καθόσον, όπως γράφει «Το σημαντικότερο είναι ότι απομακρύνομαι από ένα λειτούργημα που αγαπώ.»

Το θέμα είναι τι συμβαίνει με τους συναδέλφους του; Όπως αναφέρει: «Όμως οι εκφοβισμοί, η ταπείνωση και ο εξευτελισμός είναι καθημερινότητα για όλους τους εκπαιδευτικούς εκεί μέσα.» Ας θέσουμε το ερώτημα γενικότερα:

Τι μπορεί να κάνει κάποιος που βιώνει τέτοιες ή παρόμοιες καταστάσεις στη δουλειά του; Η καταγγελία και η δημοσιοποίηση θα επιφέρουν στον ίδιο συνέπειες που δεν μπορεί να αντιμετωπίσει. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι ήρωες. Έχουν προσωπική ζωή και δεν είναι διατεθειμένοι να την ανατρέψουν. Το συμφέρον του κοινωνικού συνόλου, μάλλον, έρχεται μετά το προσωπικό συμφέρον.

Ωστόσο νομίζω ότι υπάρχει μια λύση που είναι γνωστή και αποτελεσματική. Ονομάζεται συλλογικότητα.

Για παράδειγμα, στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι συνάδελφοί του αντί να μιλάνε για «σημεία των καιρών και της κοινωνίας», «ΕΠΑΛ είμαστε» και «έτσι είναι όλα τα ΕΠΑΛ στην Ελλάδα», θα μπορούσαν να δράσουν σαν σύλλογος και να καταγγείλουν ομαδικά την συγκεκριμένη κατάσταση, πρώτα στους παραπάνω υπεύθυνους, και, αν δεν εισακούονταν, θα μπορούσαν να δημοσιοποιούσαν την συγκεκριμένη κατάσταση. Έτσι δεν θα ήταν πλέον η καταγγελία ενός ατόμου, αλλά μιας συλλογικότητας. Οι συνέπειες θα ήταν οδυνηρές για το σχολείο, αλλά το θέμα θα αντιμετωπίζονταν αλλιώς από τους αρμόδιους. Τώρα θα βρουν χίλια μύρια να πουν για το συγκεκριμένο καθηγητή.

Το γιατί οι άνθρωποι δεν ενεργούν σαν συλλογικότητες είναι ένα άλλο θέμα που μπορούμε να το δούμε σε ένα άλλο άρθρο.