Το Όλον και τα Μέρη

Ο τίτλος του άρθρου παραπέμπει σε μακροσκελείς αναλύσεις. Από μια γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο σταχυολογώ τα παρακάτω.

Ο Ντέιβιντ Μπόμ στη συνέντευξη αυτή αναφέρεται στο Όλον και τα Μέρη, αλλά όχι μόνο σ’ αυτό. Θίγει και πολλά άλλα ζητήματα από τη Φυσική μέχρι την Κοινωνία, την Οικολογία, τη συνείδηση κ.λ.π. Η συνέντευξη διαρκεί 48:30 λεπτά και είναι άκρως ενδιαφέρουσα.

Ο Δ. Ν. Μαρωνίτης σε άρθρο του στο Βήμα μιλάει για το Όλον (αναφέροντας σαν όλο τη Ιλιάδα) και τα μέρη (αποσπάσματα) με βάση τη μετάφραση. Επίσης πολύ ενδιαφέρουσα προβολή του Όλου με τα Μέρη του.

Αξίζει επίσης να ρίξει κανείς μια ματιά σ’ αυτό το απόσπασμα από τα Πολιτικά του Αριστοτέλη. Διαβάζουμε «ότι το όλον αναγκαστικά προηγείται του μέρους» και ότι η πόλη «προηγείται από το κάθε επιμέρους άτομο»

Σε όλα τα παραπάνω τολμώ να προσθέσω και μια “δική μου” άποψη. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε, με τη λογική, με την επιστήμη, με τη διαίσθηση, ότι είμαστε Μέρη ενός Όλου. Η προσέγγιση και οριοθέτηση του Όλου μπορεί να γίνει σε διαφορετικό βαθμό από τον καθένα μας, αλλά είναι σημαντική η αποδοχή ότι δεν είμαστε αυθύπαρκτες υπάρξεις. Όπως, πολύ σωστά, επισημαίνει ο Αριστοτέλης στο παραπάνω απόσπασμα «ο άνθρωπος που δεν μπορεί να ζει μαζί με άλλους σε κοινότητα, ο άνθρωπος που λόγω αυτάρκειας αισθάνεται πως δεν του λείπει τίποτε, αυτός ο άνθρωπος δεν αποτελεί με κανέναν τρόπο μέρος της πόλης —ένας τέτοιος όμως άνθρωπος είναι, τότε, ή ζώο ή θεός.» Από μέρους μου, η κατανόηση ότι είμαι το μέρος ενός Όλου με οδηγεί σε ταπεινοφροσύνη.

Τα Μέρη συνδέονται με το Όλον και μεταξύ τους. Δεν μπορεί να υπάρξει Όλον χωρίς τα Μέρη του. Επηρεάζουν το Όλον και επηρεάζονται απ’ αυτό. Δεν είναι πάντα απαραίτητο να μπορούμε να διασπάσουμε το Όλον στα Μέρη του. Δεν χρειάζεται να αναλύσουμε τη ζωή για να μπορούμε να ζούμε.  

Ούτε είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε τις σχέσεις ανάμεσα στα Μέρη. Προσπαθούμε να αποκρυπτογραφήσουμε τον εγκέφαλο, αλλά τα ερωτήματα είναι πιο πολλά από τις απαντήσεις.

Η αποκάλυψη των τρόπων με τους οποίους συνδέονται τα Μέρη με το Όλον και μεταξύ τους είναι αυτό που κάνει ο άνθρωπος από τότε που υπήρξε, και έχει ακόμη δρόμο μπροστά του. Η επιστήμη προσπαθεί να δημιουργήσει ζωή στο εργαστήριο, αλλά αποτυγχάνει οικτρά.

Στη θέση του Όλου μπορείτε ακόμη να τοποθετήσετε την Οικογένεια, τη Φυλή, την Κοινωνία, τη Φύση, το Σύμπαν.. Στη θέση του Μέρους τοποθετήστε την ύπαρξή σας.