Ο καθρέφτης των σχέσεων

Ένας καθρέφτης δημιουργεί είδωλα, πιστά αντίγραφα, αυτού που καθρεφτίζεται. Έτσι μπορούμε να είμαστε γνώστες της εικόνας που δίνουμε στους άλλους. Το πώς είμαστε ντυμένοι, περνά πρώτα από τον δικό μας έλεγχο μπροστά στον καθρέφτη. Μπορούμε να χαρούμε ένα όμορφο σύνολο ή να διορθώσουμε τυχόν ατέλειες. Μπορούμε να δούμε το λεκέ που ξέφυγε στο πλύσιμο και το σιδέρωμα. Μπορούμε να δούμε το κουμπί που λείπει και πολλές άλλες λεπτομέρειες.

Ο καθρέφτης όμως δουλεύει στο βασίλειο του ορατού. Δεν μπορεί να μας δείξει τίποτα από τη συμπεριφορά μας και το χαρακτήρα μας. Το ότι είναι κάποιος εγωιστής, δύσκολα διακρίνεται από τον ίδιο. Το ίδιο δύσκολα αποκτά κανείς επίγνωση ότι είναι πολυλογάς, ισχυρογνώμον, τσιγκούνης κ.λ.π. Εξ ίσου δύσκολα μπορεί κανείς να διακρίνει και τις αρετές του. Το ερώτημα που προκύπτει είναι: υπάρχει ένας καθρέφτης που να δημιουργεί είδωλα του χαρακτήρα μας και της συμπεριφοράς μας;

Όπως γίνεται αντιληπτό από τον τίτλο του άρθρου, ένας τέτοιος καθρέφτης υπάρχει και είναι ο καθρέφτης των σχέσεων. Η σχέση μας και συναναστροφή μας με τους άλλους δημιουργεί την εικόνα του χαρακτήρα μας και εμφανίζει τη συμπεριφορά μας. Με την παρατήρηση της συμπεριφοράς μας και την αποστασιοποίηση από τις σκέψεις μας, μπορούμε να δούμε την πραγματική εικόνα του εαυτού μας. Αυτό είναι το κεφάλαιο της Αυτογνωσίας.

Ένας δείκτης του πως εμφανιζόμαστε είναι και η γνώμη των άλλων για μας. Έχοντας επίγνωση του πως μας βλέπουν οι άλλοι, είναι ένας τρόπος να ενισχύσουμε την αυτογνωσία μας. Δεν πρέπει να αφήνουμε τη γνώμη των άλλων να μας επηρεάζει, ούτε όταν μας κολακεύει, ούτε όταν μας πληγώνει. Η γνώμη των άλλων επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες. Συμφέροντα, ανταγωνισμοί και τόσα άλλα μπορούν να είναι κίνητρα για διάδοση μιας ψευδούς εικόνας ενός ατόμου. Πρέπει να είμαστε σε θέση να διακρίνουμε τις καλοπροαίρετες γνώμες και κρίσεις. Αυτό που δείχνουμε σε σχέση με αυτό που είμαστε, μπορεί να είναι πολύ διαφοροποιημένο. Ένας ευαίσθητος χαρακτήρας, μπορεί να εμφανίζεται σκληρός, ανάλγητος, αναίσθητος, για πολλούς λόγους. Η γνώμη των άλλων πρέπει να λειτουργεί όπως ο καθρέφτης. Ο καθρέφτης δεν επαινεί την ομορφιά ούτε κατακρίνει την ασχήμια. Όταν ένας δικός μας άνθρωπος μας κρίνει για κάποια συμπεριφορά μας, δεν το κάνει με υστεροβουλία. Καλό θα είναι να χρησιμοποιήσουμε την κρίση του στη διαδικασία αυτογνωσίας μας.

Μπορεί ο καθρέφτης των σχέσεων, όπως και ένας πραγματικός καθρέφτης, να δώσει παραμορφωμένο είδωλο; Χωρίς αμφιβολία αυτό μπορεί να συμβεί. Πάντα όμως η παραμόρφωση θα επιτρέπει να διακρίνουμε την εικόνα. Έστω και αν αυτή είναι θολή και παραμορφωμένη.