Ματαιότης ματαιοτήτων

 

«Ἀλλά ποιός ἦταν ὁ Εὐτρόπιος; Ἕνας εὐφυής καί πανοῦργος αὐλικός, πού εἶχε κατορθώσει μέ τέχνασμα νά δώσει ὡς σύζυγο στόν τότε αὐτοκράτορα Ἀρκάδιο (395-408) τήν Εὐδοξία, πανέμορφη κόρη στρατιωτικοῦ. Κερδίζοντας ἔτσι τήν εὔνοια τῆς νεαρῆς αὐτοκράτειρας, ἀναρριχήθηκε στήν ἐξουσία καί σύντομα ἔγινε πρωθυπουργός. Πανίσχυρος καί ἀσύδοτος καθώς ἦταν, χρησιμοποιοῦσε ἀδίσταχτα κάθε µέσο γιά νά ἱκανοποιεῖ τήν ἀχαλίνωτη φιλοδοξία καί τήν ἀκόρεστη πλεονεξία του. Ὁ λαός τόν μισοῦσε καί ὁ ἱερός Χρυσόστομος ἀσκοῦσε δριμύτατο ἔλεγχο τῶν παρονομιῶν καί τῶν ἐγκλημάτων του.

Ἕνα ἀπό τά μέτρα πού εἶχε πάρει ὁ Εὐτρόπιος γιά τήν ἐξόντωση τῶν πολιτικῶν του ἀντιπάλων ἦταν καί ἡ κατάργηση τοῦ ἀσύλου τῶν ναῶν. Οἱ ὀδυνηρές συνέπειες ὅμως αὐτοῦ τοῦ μέτρου -τί τραγική εἰρωνεία! -ἔπληξαν πρῶτα τόν ἴδιο. Γιατί σύντομα τά πράγματα πῆραν ἄλλη τροπή.

Τό 399, ἀφοῦ τό ποτήρι τῆς λαϊκῆς ἀγανακτήσεως ξεχείλισε, ὁ Ἄρκάδιος, µέ ἀποφασιστική ἐπέμβαση τοῦ στρατοῦ, ἀποφάσισε τήν καθαίρεση τοῦ ἄνομου πρωθυπουργοῦ, πού ἐγκαταλείφθηκε ἁμέσως ἀπ᾽ ὅλους. Κυνηγημένος ἀπό τόν µανιασµένο ὄχλο, πού διψοῦσε γιά ἐκδίκηση, καί βλέποντας νά κινδυνεύει ἄμεσα ἡ ζωή του, κατέφυγε στό ναό τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καί γαντζώθηκε ἔντρομος στήν ἁγία Τράπεζα…….» 

Απόσπασμα από τον λόγο του Ιωάννου Χρυσοστόμου «Εις Ευτρόπιον». Για ολόκληρο το λόγο σε μετάφραση εδώ.

Έχοντας πλέον μια ιδέα για το ποιος ήταν ο Ευτρόπιος, διαβάστε το παρακάτω κείμενο. Οι τελευταίες έξι γραμμές δικαιολογούν και την παρούσα δημοσίευση παρά του ότι, προσωπικά, δεν έχω κάποια σχέση με τον όρο θρησκεία.

Καί εκεί δίπλα στό αγίασμα ο τάφος ή μάλλον τό κενοτάφιον τού Ευτροπίου, τού παλαιού εκείνου καί συγχρόνου τού Ιερού Χρυσοστόμου υπάτου καί συγκλητικού ευνούχου Ευτροπίου. Καταχθόνιος καί φιλάργυρος, αντιπαθής καί ραδιούργος (ει έχεις ευνούχον φόνευσον, ει δέ μή έχεις αγόρασον καί φόνευσον, έλεγαν οι σύγχρονοί του) μυστικοσύμβουλος τού αυτοκράτορος Αρκαδίου (395-40, εμισήθη υπό τού λαού.

Καί διωκόμενος κατέφυγε εις τόν τότε ναό τής Αγίας τού Θεού Σοφίας καί αγκάλιασε έμφοβος τόν κίονα τής Αγίας Τραπέζης γιά νά σωθή. Εχρησιμοποίησε τό άσυλον τής Εκκλησίας, πράγμα πού ο ίδιος είχε λυσσωδώς πολεμήσει. Η οργή τού λαού σταμάτησε μπρός στό ανάστημα Ιωάννου τού Χρυσοστόμου. Καί έμεινε σ' εμάς ο περίφημος λόγος του πρός Ευτρόπιον:

«Αεί μέν, μάλιστα δέ νύν εύκαιρον ειπείν·

ματαιότης ματαιοτήτων καί πάντα ματαιότης.

Πού νύν η λαμπρά τής υπατείας περιβολή;

Πού οι κρότοι καί οι χοροί καί αι θαλίαι καί αι πανηγύρεις;

Πού ο τής πόλεως θόρυβος καί αι εν ιπποδρομίαις ευφημίαι καί τών θεατών αι κολακείαι;

Πάντα ταύτα οίχεται· καί άνεμος πνεύσας αθρόον τά μέν φύλλα κατέβαλε, γυμνόν δέ ημίν τό δένδρον έδειξε...

Πού νύν οι πεπλασμένοι φίλοι;

Πού τά συμπόσια καί τά δείπνα;

Πού ο τών παρασίτων εσμός καί ο δι' όλης ημέρας εκχεόμενος άκρατος, καί αι ποικίλαι τών μαγείρων τέχναι, καί οι τοίς δυναστείας θεραπευταί, οι πάντα πρός χάριν ποιούντες καί λέγοντες;

 

 Άνθη ήν εαρινά, καί παρελθόντος τού έαρος, άπαντα κατεμαράνθη·

σκιά ήν καί παρέδραμε·

καπνός ήν καί διελύθη·

πομφόλυγες ήσαν καί διερράγησαν·

αράχνη ήν καί διεσπάσθη...

 

ΜΑΤΑΙΟΤΗΣ ΜΑΤΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΑΝΤΑ ΜΑΤΑΙΟΤΗΣ…..

 
ΑΠΟ ΓΡΑΠΤΟ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΔΩΡΟΘΕΟΥ ΗΓΟΥΜΕΝΟΥ Ι.Μ. ΤΑΤΑΡΝΗΣ