Δαγκώνουμε το χέρι που μας ταΐζει;

Ας υποθέσουμε ότι είστε εργαζόμενος/νη σε μια επιχείρηση. Το αφεντικό σας απολαμβάνει το πλούτο που παράγει η επιχείρησή του. Μέρος των παραγωγικών δυνάμεων είστε και σεις. Εσείς ζείτε από το μισθό που πληρώνεστε. Ένα μισθό που σας επιτρέπει να ανταποκρίνεστε στις υποχρεώσεις σας χωρίς μεγάλα ανοίγματα. Ένα μισθό που μπορεί και να μην φτάσει να βγάλετε το μήνα. Με λίγα λόγια ζείτε στα όρια που βάζει ο μισθός σας. Είναι το αφεντικό με την επιχείρησή του η προσωποποίηση της εξουσίας, της εκμετάλλευσης, ο ταξικός εχθρός; Είναι το αφεντικό «απέναντι» ή το αφεντικό με την επιχείρησή του είναι κάτι που θα πρέπει να το προσέχετε και να φροντίζετε για την εδραίωσή του στην αγορά;

Η ανάλυση των λέξεων εξουσία, εκμετάλλευση, ταξικός εχθρός, από ένα εξονυχιστικό αναγνώστη μπορεί να αλλοιώσουν το νόημα του ερωτήματος. Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει το «απέναντι» και η ευρύτητα στην ερμηνεία των λέξεων «προσέχετε», «φροντίζετε» και «αγορά». Ένα παράδειγμα για να διευκρινισθεί πλήρως το ερώτημα. Σε μια επιχείρηση γίνεται ένα ατύχημα. Ο εργοδότης έχει πάρει όλα τα μέτρα ασφαλείας άλλα το ατύχημα είναι ατύχημα. Όταν η υπόθεση φθάνει στο δικαστήριο και αρχίζει τα κοσκίνισμα, αναδεικνύονται κενά που αφήνουν περιθώρια καταδίκης του εργοδότη. Η αποζημίωση είναι τέτοια, που καταστρέφει ολοκληρωτικά την επιχείρηση στην οποία δουλεύετε. Η μαρτυρία σας είναι καθοριστική. Ποια είναι η θέση σας; Απέναντι στο αφεντικό ή συμπαραστάτης του;

Κάποιος που εμφορείται από μια επαναστατική ιδεολογία θα απαντήσει με το «απέναντι». Μπαίνει όμως το ερώτημα: Η εναντίωση και πολεμική απέναντι σε μία συγκεκριμένη επιχείρηση είναι το ζητούμενο της επανάστασής του; Ή μήπως ροκανίζει το κλαδί πάνω στο οποίο στέκεται, για να μπορεί να κάνει την επανάστασή του;

Την συμπαράσταση και συνδρομή του στον επιχειρηματία, θα μπορούσε κάποιος να δικαιολογήσει αναλύοντας την σημερινή φάση εξέλιξη της κοινωνίας μας, όπου η επαναστατικότητα έχει μεταφερθεί σε άλλα πεδία. Το να συμβάλλουμε στη διαμόρφωση αντιλήψεων που προάγουν τον εξανθρωπισμό, εμπίπτει στις επαναστατικές πρακτικές. Το να επιλέγουμε ένα τρόπο ζωής, που αντιδρά στο σημερινό καταναλωτικό μοντέλο, μας κάνει επαναστάτες. Πρακτικές που ενθαρρύνουν επαναστάσεις περασμένων δεκαετιών δεν βρίσκουν πρόσφορο έδαφος στο σημερινό άνθρωπο.

Όλα αυτά, βέβαια, μιλώντας για το δυτικό πολιτισμό. Γιατί σε κάποιες άλλες κοινωνίες η πείνα και η καταπίεση οδηγούν σε άλλες συμπεριφορές. Εκεί η επανάσταση  διατηρεί ακόμα τα χαρακτηριστικά των πρώτων δεκαετιών του 20^ου αιώνα.